Dialoog met onze stakeholders in Nederland

Naast dagelijks contact met reizigers onderhoudt NS intensieve relaties met veel verschillende partners en stakeholders. Dankzij deze op vertrouwen gebaseerde dialoog kunnen we gezamenlijk kansen benutten en vroegtijdig risico’s in kaart brengen en waar mogelijk beheersen. Ook leveren de gesprekken waardevolle kennis en ideeën op voor onze organisatie en een betere en duurzame dienstverlening aan de reiziger. Deze continue dialoog verrijkt onze afwegingen om Nederland duurzaam bereikbaar te houden voor iedereen.

Onze stakeholders

Mensen of groepen die beïnvloed worden door onze acties en die invloed hebben op onze organisatie en dienstverlening zien we als onze stakeholders. NS monitort voortdurend wie belanghebbenden zijn. De aard van een aantal van onze contacten met stakeholders is ingegeven door wetgeving (ministeries en toezichthouders), samenwerking in de keten (vervoerders, ProRail), maar ook door het publieke karakter van onze dienstverlening (reizigers, politiek, media en belangengroepen). Ook stakeholders die zich tijdelijk manifesteren rondom bepaalde onderwerpen kunnen een relevante inbreng hebben en nemen we serieus. We organiseren sessies met stakeholders over specifieke thema’s of een brede stakeholderdialoog over de koers van NS, zoals afgelopen jaar over onder meer de aanbesteding van het tractie-energiecontract. Ook hielden we bijeenkomsten in de regio met lokale stakeholders. De dialogen met onze stakeholders vinden op verschillende niveaus in de organisatie plaats, waarbij ook de raad van bestuur veelvuldig betrokken is. Zo bouwen we aan vertrouwen. 

Samenwerking in de vervoersketen 

Voor een optimale reis van deur tot deur werken we samen met partners in de vervoersketen. Deze samenwerking heeft een prominente rol binnen alle lagen van onze organisatie. Niet alleen operationeel, maar ook strategisch en met oog voor de langetermijnvisie die we hebben opgesteld vanuit de Mobiliteitsalliantie om mobiliteit binnen Nederland te verbeteren en optimaliseren. 

Toekomstbeeld OV 2040

Om Nederland bereikbaar te houden, blijft samenwerking nodig tussen vervoerders, overheden, ProRail, reizigersorganisaties en andere belanghebbenden. NS heeft daarom ook in 2021 geparticipeerd in de uitwerking van Toekomstbeeld OV 2040. De Ontwikkelagenda (begin 2021 aangeboden aan de Tweede Kamer) is de komende jaren richtinggevend voor het mobiliteitsbeleid van het ministerie van IenW. In 2021 hebben de deelnemers gewerkt aan het aanscherpen van de Ontwikkelagenda. NS heeft een bijdrage geleverd in de totstandkoming van de Actie-agenda Knooppunten en werkt mee aan de uitwerking van verschillende corridorstudies. De uitwerking van Toekomstbeeld OV biedt ook beslisinformatie voor de huidige kabinetsperiode.   

Regionaal maatwerk

NS is er voor heel Nederland. We hebben oog voor de behoeften van verschillende regio’s én voor de nationale en internationale bereikbaarheid van Nederland. De door NS geïnitieerde bestuurlijke regiodiners zijn positief ontvangen. Tijdens die diners spreken regionale bestuurders en de raad van bestuur van NS over gezamenlijke ambities en opgaven en over de samenwerking tussen regio’s en NS. Deze bijeenkomsten markeren de verdere intensivering van de samenwerking tussen de verschillende provincies en NS. Afgelopen jaar hebben we met regionale overheden onverminderd gesproken over de ontwikkeling van de dienstregeling en de spoor-/OV-infrastructuur, en over de rol van de trein in de bereikbaarheid. Ook hebben regionale overheden veel aandacht voor en interesse in knooppuntontwikkeling, mede vanuit de woningbouwbehoefte, internationale treinverbindingen en spreiding van reizigers in de spits. Regionale bestuurders staan voor grote opgaven en complexe uitdagingen zoals de verstedelijkingsopgave en daarmee samenhangende bereikbaarheids- en mobiliteitsvraagstukken. NS kan bijdragen aan het oplossen van deze opgaven. De samenwerking met de provincies en regio’s wil NS verder intensiveren door gezamenlijk plannen uit te werken en maatregelen te realiseren.

European Year of Rail

In het kader van European Year of Rail heeft NS twee events georganiseerd waarbij zij in gesprek is gegaan met diverse stakeholders. Dat was bij de aankomst van de Connecting Europe Express op 3 oktober in Amsterdam en op 30 oktober tijdens de speciale klimaattrein naar Glasgow ten behoeve van de klimaattop COP26 aldaar.

Dilemma’s in overleggen

Door vroegtijdig dilemma’s te delen met stakeholders probeert NS inzicht te geven in onze afwegingen en gezamenlijk tot oplossingen te komen. We geven stakeholders feedback over hun ideeën en adviezen en de effecten van de dialoog op het beleid van NS, zowel in reguliere overleggen en themasessies als in verslagen. Bijvoorbeeld bij aanpassingen van onze productenportfolio of het maken van een nieuwe dienstregeling. Het doel is dat reizigers hiervan profiteren, maar vaak is het onvermijdelijk dat er reizigers zijn voor wie een keuze nadelig uitpakt. Over deze dilemma’s spreken we met consumentenorganisaties.

Overleg met vakbonden 

NS hecht veel waarde aan een goede relatie met de vakbonden. In februari 2021 heeft NS met de vakbonden een nieuwe cao afgesproken met daarin ook afspraken over het sociaal plan, pensioen en een werkgelegenheidsgarantie. De nieuwe cao heeft een looptijd van 1 april 2020 tot 1 juli 2022. Het Sociaal Plan en de werkgelegenheidsgarantie lopen tot 1 januari 2025. In de rest van 2021 is met de vakbonden gesproken over de effectuering van de afspraken uit de nieuwe cao en het hieruit voortvloeiend HR-beleid, bijvoorbeeld ten aanzien van een vervroegd-vertrekregeling en verlofspaarregeling. Ook is met de vakbonden gesproken over de transformatie van NS en de daaruit voortvloeiende organisatieveranderingen.

Een andere uitkomst van regionale samenwerking is het doortrekken van de Sprinter Leeuwarden-Meppel naar Zwolle. Vanuit het Programma Noord-Nederland heeft ProRail hiertoe in de zomer van 2021 nieuwe infrastructuur opgeleverd tussen Meppel en Zwolle. Daarnaast heeft provincie Fryslân tijdelijk de brugopeningen op het traject aangepast om de dienstregeling mogelijk te maken. Reizigers vanuit Grou-Jirnsum, Akkrum en Wolvega kunnen nu zonder overstap naar Zwolle én hebben een snellere overstap op de treinen naar de rest van Nederland. Op verzoek van de regio heeft NS deze nieuwe Sprinter al per 6 september gerealiseerd, in plaats van bij de start van de nieuwe dienstregeling in december.