Sectie 1 Algemene informatie en belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving

Algemene informatie

NV Nederlandse Spoorwegen is gevestigd aan Laan van Puntenburg te Utrecht in Nederland (KvK nummer 30012558). De geconsolideerde jaarrekening van de vennootschap over het boekjaar 2022 omvat de vennootschap en haar dochterondernemingen (hierna te noemen Groep) en het belang van de Groep in deelnemingen en vennootschappen waarover gezamenlijk met derden zeggenschap wordt uitgeoefend. NV Nederlandse Spoorwegen is de houdstermaatschappij van NS Groep NV die op haar beurt de houdstermaatschappij is van de werkmaatschappijen die de verschillende bedrijfsactiviteiten van het concern uitvoeren. De cijfers van de geconsolideerde jaarrekening van NS Groep NV zijn in materiële zin gelijk aan de geconsolideerde cijfers van NV Nederlandse Spoorwegen. De werkmaatschappijen van NS Groep NV zijn opgenomen in noot 34. De activiteiten van de Groep betreffen voornamelijk vervoer van reizigers, beheer en ontwikkeling van vastgoed en exploitatie van stationslocaties.

De raad van bestuur heeft op 22 februari 2023 de jaarrekening opgemaakt. De raad van commissarissen heeft in het preadvies aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders geadviseerd de jaarrekening ongewijzigd vast te stellen. Raad van bestuur en raad van commissarissen hebben op 22 februari 2023 toestemming gegeven voor publicatie van de jaarrekening. In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders op 2 maart 2023 zal de vaststelling van deze jaarrekening aan de orde zijn.

Onder toepassing van artikel 2:402 lid 1 BW is in de enkelvoudige jaarrekening van NV Nederlandse Spoorwegen volstaan met een beknopte winst- en verliesrekening.

Acquisitie en verkopen van bedrijven

De Groep heeft in 2022 overeenstemming bereikt met de concessieverleners van de concessie WestfalenBahn en Mittel Deutschland over de voorwaarden voor de voortzetting van de concessies. Hiertoe heeft zij de aandelen in PTS GmbH, WestfalenBahn GmbH, en Abellio Rail Mitteldeutschland GmbH respectievelijk overgenomen per 1 februari 2022, 1 maart 2022 en 1 juli 2022 (zie verder noot 1).

In overeenstemming met haar strategie, die vereist dat buitenlandactiviteiten bijdragen aan het belang van de Nederlandse reiziger, heeft NS met toestemming van haar aandeelhouder toegewerkt naar een vertrek uit de Britse markt. Per 31 mei 2022 zijn Abellio Transport Group Ltd en haar groepsmaatschappijen (hierna Abellio UK) gepresenteerd als activa en passiva aangehouden voor verkoop en is sprake van beëindiging van bedrijfsactiviteiten. De verkooptransactie zal naar verwachting eind februari 2023 voltooid worden. Zie voor verdere toelichting noot 2.

De toelichtingen in de jaarrekening zijn opgesteld exclusief beëindigde bedrijfsactiviteiten, tenzij anders is aangegeven.

Belangrijke grondslagen voor financiële verslaggeving

Hierna volgt een uiteenzetting van de grondslagen voor consolidatie, de waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat van de Groep. Deze grondslagen zijn in overeenstemming met IFRS, voor zover aanvaard door de EU, en worden consistent toegepast op alle informatie die wordt gepresenteerd. Voorts wordt, voor zover van toepassing, voldaan aan de wettelijke bepalingen betreffende de jaarrekening zoals opgenomen in Titel 9 Boek 2 BW. Als waarderingsgrondslag hanteert de Groep het historische kostprijsstelsel, tenzij anders is vermeld.

Activering ontwikkelkosten

De afgelopen jaren heeft NS gewerkt aan het vernieuwen van haar IT-landschap en het verbeteren van de IT beheerprocessen. Mede naar aanleiding hiervan heeft binnen NS een verschuiving plaatsgevonden in werkwijze binnen het IT-domein om beter aan te sluiten bij de huidige IT-ontwikkelingen. Naar aanleiding van deze verschuiving heeft NS de werkwijze met betrekking tot IT-uitgaven herzien. Vanaf 2022 worden uitgaven gerelateerd aan ontwikkelstraten in beginsel niet meer geactiveerd, maar ten laste gebracht van de winst- en verliesrekening. NS heeft interne beheersingsmaatregelen ingericht die periodiek toetsen of er kosten in ontwikkelstraten zijn verantwoord die in aanmerking komen voor activering. De gewijzigde werkwijze heeft geleid tot hogere bedrijfslasten in 2022 van € 89 miljoen, verdeeld over personeelskosten (€ 36 miljoen), geactiveerde productie (€ 38 miljoen) en uitbesteed werk (€ 15 miljoen).

Daarnaast past NS een schattingswijziging toe om beter aan te sluiten bij de werkelijke economische levensduur van activa als gevolg van IT-ontwikkelingen die elkaar steeds sneller opvolgen. Hiertoe zijn alle onder de immateriële vaste activa geactiveerde IT-bedrijfsmiddelen vanaf 2020 opnieuw beoordeeld. Dit heeft geleid tot een versnelling van de afschrijvingen (levensduur van 5 naar 3 jaar) voor een bedrag van € 28 miljoen, die prospectief is verwerkt.

Voor de jaren 2023, 2024 en 2025 is het totaaleffect van de aangepaste werkwijze en de schattingswijziging op het operationeel resultaat respectievelijk negatief € 106 miljoen, negatief € 87 miljoen en negatief € 34 miljoen.

Belangrijke (resultaat) ontwikkelingen

De effecten van corona op het reizigersgedrag hebben nog steeds een significante invloed op de financiële prestaties van NS. Daarnaast hebben de personeelstekorten en gedeeltelijke afschaling van de dienstregeling impact gehad op het resultaat in 2022. Als gevolg van de voorgenomen verkoop van de activiteiten in het Verenigd Koninkrijk zijn de activa en passiva in 2022 onder activa en passiva aangehouden voor verkoop opgenomen en zijn de resultaten over 2021 en 2022 gepresenteerd onder de beëindigde bedrijfsactiviteiten (zie noot 2).

Het resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten van de Groep is € 391 miljoen mede als gevolg van de terugneming van de bijzondere waardeverminderingen in Nederland voor een bedrag van € 385 miljoen (noot 16). Het resultaat uit voortgezette bedrijfsactiviteiten is hiernaast positief beïnvloed door additionele bijdragen van de Nederlandse overheid voor een bedrag van € 286 miljoen (noot 3).

Het netto financieringsresultaat bedraagt € 178 miljoen positief (2021: € 331 miljoen negatief). Het positieve financieringsresultaat wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door vrijval van een deel van de voorziening voor garanties in relatie tot de insolventieprocedures in Duitsland (€ 77 miljoen) en een positief boekhoudkundig resultaat als gevolg van 'acquisition accounting' ad € 108 miljoen (zie noot 1) met betrekking tot terug verworven activiteiten in Duitsland. Deze financieringsbaten in 2022 moeten in samenhang worden gezien met het negatieve nettofinancieringsresultaat in 2021. Het negatieve financieringsresultaat in 2021 werd veroorzaakt door de afwaardering van een deelneming en leningen naar nihil, kosten van de herstructurering, beëindiging van een aantal concessies en getroffen voorzieningen ten aanzien van garanties en afwikkeling van mogelijke andere aansprakelijkheden verband houdend met de insolventieprocedures in relatie tot Abellio Duitsland.

Er is een belastinglast geboekt van € 37 miljoen (2021: € 343 miljoen belastingbate). De effectieve belastingdruk wijkt af van de reguliere belastingdruk. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door een opwaardering van de latentie tijdelijke verschillen met € 74 miljoen, hoofdzakelijk verband houdend met een verwachte vrijval van latenties op bijzondere waardeverminderingen in de komende twee jaren en de hierboven genoemde financieringsresultaten (Duitsland) die niet belast zijn (zie noot 11).

De volgende gebeurtenissen hebben substantiële impact gehad op de financiële cijfers van de Groep:

• Gedurende 2022 lagen, mede als gevolg van landelijk afgekondigde maatregelen en een veranderd reizigersgedrag, het aantal reizigers en dus ook de reizigersopbrengsten nog steeds sterk onder het niveau van voor corona. NS heeft de dienstregeling (grotendeels) voortgezet, mede op expliciet verzoek van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat. NS maakt gebruik van de maatregel van het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat waarbij zij aan de OV-sector als vitale sector een beschikbaarheidsvergoeding heeft toegezegd als compensatie voor het in stand houden van de dienstregeling met een afname van reizigersopbrengsten voor de periode tot en met 31 december 2022. De beschikbaarheidsvergoeding bedraagt 93% van het geïndexeerd kostenniveau 2019 die in aanmerking komen voor de beschikbaarheidsvergoeding, verminderd met 100% van de gerealiseerde opbrengsten over 2022. Naar aanleiding van de gewijzigde economische omstandigheden in Nederland heeft in 2022 een herbeoordeling plaatsgevonden op de in 2020 verantwoorde bijzondere waardeverminderingen (zie noot 16) en dit heeft geleid tot terugneming van de bijzondere waardevermindering voor een bedrag van € 385 miljoen.

• Per 31 mei 2022 zijn Abellio Transport Group Ltd en haar groepsmaatschappijen (hierna Abellio UK) gepresenteerd als activa en passiva aangehouden voor verkoop. De verkooptransactie zal naar verwachting eind februari 2023 worden voltooid. De Groep is per 31 mei 2022 gestopt met afschrijven van alle vaste activa van Abellio UK. Vóór de kwalificatie als "activa en passiva aangehouden voor verkoop", is de boekwaarde van Abellio Transport Group Ltd en haar groepsmaatschappijen bepaald overeenkomstig het verslaggevingsstelsel van de Groep. Vervolgens is per 31 december 2022 geconstateerd dat sprake is van een bijzondere waardevermindering, aangezien de netto boekwaarde van activa en passiva van Abellio Transport Group Ltd en haar groepsmaatschappijen hoger is dan de verwachte opbrengstwaarde (minus verwachte verkoopkosten). Dit heeft geleid tot een bijzondere waardevermindering voor een bedrag van € 157 miljoen. De netto resultaten van de activiteiten in het Verenigd Koninkrijk, inclusief deze bijzondere waardeverminderingen, zijn opgenomen onder de “Resultaten uit beëindigde bedrijfsactiviteiten” (zie noot 2).

• In Duitsland werd met ingang van 30 juni 2021 een herstructurering noodzakelijk geacht door middel van een zogenaamd ‘Schutzschirmverfahren’ (beschermingsprocedure naar Duits recht voor insolventie in eigen beheer), om voortzetting van verliesgevende contracten te voorkomen. Een beschermingsprocedure is een voorlopige insolventieprocedure, waarbij het lokale management aan boord blijft onder toezicht van een door de rechtbank aangestelde 'trustee' om een levensvatbare oplossing te vinden. De voormalige aandeelhouders verliezen in deze procedure de zeggenschap. Per 30 juni 2021 heeft dit geleid tot deconsolidatie van Abellio Duitsland. In 2022 heeft Abellio Duitsland voor verschillende concessies haar herstructurering afgerond. NS heeft met de terugkoop van de aandelen opnieuw zeggenschap gekregen over PTS GmbH (per 1 februari 2022), WestfalenBahn GmbH (per 1 maart 2022) en Abellio Rail Mitteldeutschland GmbH (per 1 juli 2022). Vanaf die data zijn deze entiteiten opnieuw in de consolidatie opgenomen (zie noot 1). De activiteiten in Noordrijn-Westfalen en Baden-Württemberg zijn in januari 2022 stopgezet en overgedragen aan door de PTA's aangewezen exploitanten, omdat met de PTA's geen overeenstemming kon worden bereikt over een aanvullende vergoeding voor de exploitatie van de concessies. Daarnaast is overeengekomen dat het verlieslatende DISA-contract door Abellio Rail Mitteldeutschland zal worden voortgezet tot december 2024 (in plaats van december 2032), op kosten van NS, om de PTA's voldoende tijd te geven om het contract opnieuw aan te besteden. De insolventieprocedure betreffende de voormalige Duitse holding Abellio GmbH loopt nog. De juridische afronding van deze procedures kan geruime tijd in beslag nemen. De aard van een insolventieprocedure is onvoorspelbaar. Het bedrijfsresultaat en de kasstroom in toekomstige jaren kunnen derhalve worden beïnvloed door een (on)gunstige uitkomst in vergelijking met de huidige ramingen die zijn gemaakt. De voorziening is per 31 december 2022 geüpdatet (zie verder noot 31 voorzieningen).

Een nadere analyse van het resultaat is opgenomen in de paragraaf “Financiën in het kort” van het NS Jaarverslag.

Continuïteitsveronderstelling

De Groep heeft de jaarrekening voor het boekjaar 2022 opgesteld op basis van het continuïteitsbeginsel, dat uitgaat van de continuïteit van de lopende bedrijfsactiviteiten en de realisatie van activa en de afwikkeling van de verplichtingen in het kader van de normale bedrijfsuitoefening.

De Groep heeft financiële prognoses opgesteld, onder andere voor de twaalf maanden vanaf de datum van goedkeuring van deze jaarrekening, waarbij ook een schatting van de aanhoudende bedrijfsimpact van corona is opgenomen. De Groep heeft geconcludeerd dat het gepast is om de jaarrekening op te stellen op basis van het continuïteitsbeginsel en dat er geen sprake is van een materiële onzekerheid. Om tot deze conclusie te komen heeft de Groep verschillende scenario’s doorgerekend en is er in elk van de scenario’s ruimte voor eventuele tegenvallende opbrengsten en/of uitgaven.

Per 31 mei 2022 is Abellio UK gepresenteerd als aangehouden voor verkoop. De verkooptransactie zal naar verwachting eind februari worden voltooid. Door de gewijzigde contractvormen in het Verenigd Koninkrijk, waarbij het omzetrisico voor Abellio beperkt is, zijn de liquiditeitsrisico’s uit de normale bedrijfsvoering beperkt. Met betrekking tot het Verenigd Koninkrijk zijn conservatieve schattingen gemaakt en opgenomen in de liquiditeitsprognoses. Voor Duitsland zijn inschattingen gemaakt voor de verwachte uitstroom van middelen benodigd voor de afronding van het insolventieproces.

De belangrijkste uitgangspunten en onzekerheden in de liquiditeitsprognose met betrekking tot de Groep hebben verder betrekking op:

• lager niveau reizigersopbrengsten ten opzichte van 2019 als gevolg van een veranderende reizigersvraag. Voor 2023 is een eenmalig transitievangnet door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat toegezegd voor een bedrag van € 150 miljoen voor de gehele sector. Het aandeel van NS bedraagt naar verwachting € 45 miljoen. Voor de periode daarna zijn geen toezeggingen gedaan. Voor het transitievangnet OV over 2023 is een voorschot van 80% geprognosticeerd. Verder verwacht de Groep de nog resterende 20% beschikbaarheidsvergoeding 2022 te ontvangen in 2023;

• onzekerheden over kostenniveaus als gevolg van tekorten op de arbeidsmarkt, grondstofprijzen en inflatie;

• OV studentenkaart contract, uitgangspunt is dat deze in zijn reguliere vorm wordt voortgezet en deze opbrengsten voor 2023 volledig worden vooruit ontvangen in de periode van de financiële prognose;

• timing van investeringen in nieuw materieel (met name ICNG);

• gemaakte inschattingen voor verwachte uitstroom van middelen benodigd voor de afwikkeling van het ingezette insolventieproces in Duitsland.

De voor de Groep beschikbare liquiditeiten bedragen per 31 december 2022 € 1.141 miljoen. Dit bedrag is inclusief de van Eneco ontvangen zekerheden uit hoofde van een Credit Support Agreement onder het energiecontract ten behoeve van het Nederlandse hoofdrailnet van € 396 miljoen en inclusief beleggingen in twee geldmarktfondsen (totaal € 745 miljoen). Hiernaast kan de Groep gebruik maken van kredietfaciliteiten van in totaal € 950 miljoen. Van deze kredietfaciliteiten heeft € 500 miljoen betrekking op een zogenaamde 'revolving credit' faciliteit (beschikbaar tot 20 december 2027) en € 200 miljoen op een kredietfaciliteit die voor 31 december 2023 gebruikt wordt voor het aantrekken van een langlopende lening. Tevens is een financieringsfaciliteit beschikbaar waaronder tot 17 december 2024 één of meerdere langlopende lening(en) aangetrokken kunnen worden voor een maximaal cumulatief bedrag van € 250 miljoen. De Groep verwacht gebruik te kunnen maken van alternatieve financieringsmogelijkheden als de situatie dat vereist.

Op basis van voorgenoemde komt de Groep tot de conclusie dat het gepast is om de jaarrekening op te stellen op basis van het continuïteitsbeginsel en er geen sprake is van een materiële onzekerheid.

Nieuwe standaarden en wijzigingen in standaarden die verplicht zijn met ingang van 2022

De Groep heeft met ingang van 1 januari 2022 de volgende nieuwe standaarden en wijzigingen op standaarden aangehouden, met inbegrip van alle daaruit voortvloeiende wijzigingen in overige standaarden. Deze nieuwe of aangepaste standaarden hebben geen significante impact op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep gehad:

• wijzigingen in IFRS 3 Bedrijfscombinaties; IAS 16 Materiële vaste activa; IAS 37 Voorzieningen, voorwaardelijke verplichtingen en voorwaardelijke activa; en jaarlijkse verbeteringen 2018-2020 (per 1 januari 2022).

Nieuwe standaarden en wijzigingen in standaarden die verplicht zijn met ingang van 2023 of later

De Groep heeft geen nieuwe standaarden, wijzigingen van bestaande standaarden of interpretaties vervroegd vrijwillig toegepast die pas met ingang van de jaarrekening over 2023 of later verplicht zijn.

De volgende nieuwe of aangepaste standaarden hebben geen significante impact op de geconsolideerde jaarrekening van de Groep:

• wijzigingen in IAS 1 Presentatie van de jaarrekening en IFRS Practice Statement 2: Informatieverschaffing over de grondslagen voor financiële verslaggeving (per 1 januari 2023);

• wijzigingen in IAS 8 Grondslagen voor financiële verslaggeving, schattingswijzigingen en Schattingen en Fouten: Definitie van boekhoudkundige schattingen (per 1 januari 2023);

• wijzigingen in IAS 12 Winstbelastingen: Uitgestelde belastingen met betrekking tot activa en verplichtingen die voortvloeien uit één enkele transactie (per 1 januari 2023);

• wijzigingen in IAS 1 Presentatie van de jaarrekening classificatie van verplichtingen als kortlopend of langlopend (per 1 januari 2024);

• wijzigingen in IFRS 16: leaseverplichting in een sale en lease back (per 1 januari 2024);

• IFRS 17 Verzekeringscontracten; inclusief wijzigingen aan IFRS 17 (per 1 januari 2023);

• wijzigingen in IFRS 17 Verzekeringscontracten: Initiële toepassing van IFRS 17 en IFRS 9 – Vergelijkende cijfers (per 1 januari 2023).

Schattingen en beoordelingen

De opstelling van de jaarrekening vereist dat de raad van bestuur oordelen vormt en schattingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen en van baten en lasten. De schattingen en hiermee verbonden veronderstellingen zijn gebaseerd op ervaringen uit het verleden en verschillende andere factoren die, gegeven de omstandigheden, als redelijk worden beschouwd. De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden periodiek beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden verwerkt in de periode waarin de schatting wordt herzien, of in toekomstige perioden indien de herziening daar betrekking op heeft.

De belangrijkste schattingen en beoordelingen betreffen:

• continuïteitsveronderstelling (zoals hiervoor is opgenomen in de paragraaf “Continuïteitsveronderstelling”);

• bedrijfsovernames (noot 1);

• reële waarde van activa en passiva als gevolg van beëindiging van bedrijfsactiviteiten in het Verenigd Koninkrijk en presentatie als activa en passiva aangehouden voor verkoop (noot 2);

• bijzondere waardeverminderingen (noot 2 en 16);

• latente belastingvorderingen (noot 12);

• debiteuren en overige vorderingen (noot 19);

• overige voorzieningen (waaronder voor afwikkeling insolventieprocedures Duitsland)/niet in de balans opgenomen regelingen (noot 31 en noot 33).

De hierna uiteengezette grondslagen voor financiële verslaggeving zijn consistent toegepast voor de gepresenteerde perioden in deze geconsolideerde jaarrekening.

Grondslagen voor consolidatie

Dochterondernemingen

De Groep heeft zeggenschap over een entiteit indien zij op basis van haar betrokkenheid bij de entiteit is blootgesteld aan, dan wel recht heeft op, variabele rendementen en het vermogen heeft die rendementen te beïnvloeden aan de hand van haar zeggenschap over de entiteit. De jaarrekeningen van dochterondernemingen zijn in de geconsolideerde jaarrekening opgenomen vanaf de datum waarop voor het eerst sprake is van zeggenschap tot aan het moment waarop deze eindigt.

Bij verlies van zeggenschap over de dochteronderneming worden de activa en verplichtingen van die dochteronderneming, eventuele minderheidsbelangen en overige met de dochteronderneming samenhangende vermogenscomponenten niet langer in de balans verantwoord. Het eventuele overschot of tekort wordt opgenomen in de winst- en verliesrekening. Indien de Groep een belang behoudt in de voormalige dochteronderneming dan wordt dat belang tegen de reële waarde verantwoord per de datum waarop niet langer sprake is van zeggenschap.

Verwerving van dochterondernemingen

Bedrijfscombinaties worden verwerkt op basis van de overnamemethode per de datum waarop de zeggenschap overgaat naar de Groep. De voor de overname overgedragen vergoeding wordt gewaardeerd tegen reële waarde, evenals de netto identificeerbare verworven activa. Eventuele goodwill die hieruit voortvloeit wordt jaarlijks getoetst op bijzondere waardeverminderingen. Eventuele boekwinst uit een voordelige koop wordt direct in de winst- en verliesrekening opgenomen. Transactiekosten worden opgenomen wanneer zij worden gemaakt.

Eliminatie van transacties bij consolidatie

Intragroepssaldi en -transacties, alsmede eventuele niet-gerealiseerde winsten en verliezen op transacties binnen de Groep of baten en lasten uit dergelijke transacties, worden geëlimineerd. Niet-gerealiseerde winsten uit hoofde van transacties met investeringen verwerkt volgens de equity-methode worden geëlimineerd naar rato van het belang dat de Groep in de investering heeft. Niet-gerealiseerde verliezen worden op dezelfde wijze geëlimineerd als niet-gerealiseerde winsten, maar alleen voor zover er geen aanwijzing is voor een bijzondere waardevermindering.

Vaste activa aangehouden voor verkoop en beëindigde bedrijfsactiviteiten

De Groep classificeert vaste activa en groepen activa die worden afgestoten als aangehouden voor verkoop indien hun boekwaarde hoofdzakelijk zal worden gerealiseerd door een verkooptransactie en niet door het voortgezette gebruik ervan. Vaste activa die worden geclassificeerd als aangehouden voor verkoop worden gewaardeerd tegen de laagste van de boekwaarde en de reële waarde verminderd met verkoopkosten. Aan de criteria voor classificatie als aangehouden voor verkoop wordt alleen geacht te zijn voldaan wanneer de verkoop zeer waarschijnlijk is, en het actief dat of de groep activa die wordt afgestoten in zijn huidige staat onmiddellijk beschikbaar is voor verkoop. Acties die nodig zijn om de verkoop te voltooien moeten aangeven dat het onwaarschijnlijk is dat belangrijke wijzigingen in de verkoop zullen worden aangebracht of dat de beslissing tot verkoop zal worden ingetrokken. Het management moet zich verbinden tot het plan om het actief te verkopen en de verkoop zal naar verwachting binnen één jaar na de datum van de classificatie worden afgerond.

Een activiteit wordt toegelicht als een beëindigde bedrijfsactiviteit als het een onderdeel is van de Groep dat ofwel is afgestoten, ofwel is geclassificeerd als aangehouden voor verkoop, een afzonderlijke belangrijke bedrijfsactiviteit of geografisch bedrijfsgebied vertegenwoordigt en deel uitmaakt van één gecoördineerd plan om een afzonderlijke belangrijke bedrijfsactiviteit of geografisch bedrijfsgebied af te stoten.

Materiële, immateriële en gebruiksrecht vaste activa worden niet afgeschreven zodra zij zijn geclassificeerd als aangehouden voor verkoop. Activa en verplichtingen geclassificeerd als aangehouden voor verkoop worden afzonderlijk gepresenteerd als vlottende activa of kortlopende verplichtingen.

Beëindigde bedrijfsactiviteiten worden uitgesloten van de resultaten van voortgezette bedrijfsactiviteiten en worden als één bedrag gepresenteerd als winst of verlies na belasting uit beëindigde bedrijfsactiviteiten in de winst- en verliesrekening.

Aanvullende informatie wordt verstrekt in noot 2. Alle andere toelichtingen bij de jaarrekening bevatten bedragen voor voortgezette activiteiten, tenzij anders aangegeven.

Vreemde valuta

Transacties in vreemde valuta

Transacties luidend in vreemde valuta worden in de betreffende functionele valuta van de groepsentiteiten omgerekend tegen de geldende wisselkoers per transactiedatum. In vreemde valuta luidende monetaire activa en verplichtingen worden per balansdatum in de functionele valuta omgerekend tegen de op die datum geldende wisselkoers. In vreemde valuta luidende niet-monetaire activa en verplichtingen die tegen reële waarde worden gewaardeerd worden naar de functionele valuta omgerekend tegen de wisselkoersen die golden op de data waarop de reële waarden werden bepaald. In vreemde valuta luidende niet-monetaire activa en verplichtingen die op basis van historische kosten worden gewaardeerd worden niet opnieuw omgerekend.

De bij omrekening optredende valutakoersverschillen van de volgende posten worden verwerkt in niet-gerealiseerde resultaten:

• financiële verplichtingen die worden aangemerkt als afdekking van de netto-investering in een buitenlandse activiteit;

• in aanmerking komende kasstroomafdekkingen voor zover de afdekking effectief is.

Buitenlandse activiteiten

De activa en verplichtingen van buitenlandse activiteiten, met inbegrip van goodwill en bij consolidatie ontstane reële-waarde correcties, worden in euro’s omgerekend tegen de geldende koers per verslagdatum. De opbrengsten en kosten van buitenlandse activiteiten worden in euro’s omgerekend tegen de gemiddelde wisselkoers, die de wisselkoers op transactiedatum benadert.

Valuta-omrekeningsverschillen worden opgenomen in niet-gerealiseerde resultaten en verwerkt in de reserve omrekeningsverschillen. Indien de Groep bij de verkoop van een buitenlandse activiteit de zeggenschap, de invloed van betekenis of een gezamenlijke zeggenschap verliest, dan wordt het cumulatieve bedrag in de reserve omrekeningsverschillen overgeboekt naar de winst of het verlies wanneer de winst of het verlies op de verkoop wordt verantwoord. Indien de Groep slechts een deel van haar belang in een dochter verkoopt, terwijl de Groep wel de zeggenschap houdt, dan wordt het desbetreffende evenredige deel van het cumulatieve bedrag opnieuw toegerekend aan het minderheidsbelang. Indien de Groep slechts een deel van haar belang in een geassocieerde deelneming of joint venture verkoopt, terwijl de Groep wel invloed van betekenis of gezamenlijke zeggenschap houdt, dan wordt het desbetreffende evenredige deel van het cumulatieve bedrag overgeboekt naar de winst- en verliesrekening.

Bepaling reële waarde

Een aantal grondslagen en de informatieverschaffing van de Groep vereisen de bepaling van de reële waarde van zowel financiële als niet-financiële activa en verplichtingen. Voor waarderings- en informatieverschaffingsdoeleinden is de reële waarde op basis van de volgende methoden bepaald:

Vastgoedobjecten

Gezien de aard, diversiteit en locaties (stationsomgevingen) wordt de reële waarde van de vastgoedportefeuille niet periodiek bepaald, tenzij sprake is van indicaties op een bijzondere waardevermindering. Naar verwachting ligt de reële waarde hoger dan de boekwaarde van de vastgoedobjecten. Vastgoedobjecten worden gewaardeerd tegen kostprijs verminderd met cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingsverliezen.

Beleggingen in financiële vaste activa

De reële waarde van schuldinvesteringen wordt bepaald op basis van de prijs per verslagdatum. De reële waarde aandeleninvestering (Eurofima) wordt bepaald op basis van de laatst beschikbare jaarrekening.

Vooruitbetalingen op aandelen

De reële waarde van vooruitbetalingen op aandelen PTS en WestfalenBahn ultimo 2021 zijn bepaald aan de hand van verwachte toekomstige kasstromen van deze entiteiten.

Derivaten

De reële waarde van derivaten wordt gevormd op basis van afgeleide marktnoteringen, waarbij rekening wordt gehouden met de actuele rente en de ingeschatte kredietwaardigheid van de tegenpartijen van het contract.

Activa aangehouden voor verkoop

De activa aangehouden voor verkoop worden gewaardeerd tegen reële waarde, waarbij de reële waarde is gebaseerd op de directe opbrengst waarde onder aftrek van verwachte verkoopkosten.

Niet-afgeleide financiële verplichtingen

De reële waarde van niet-afgeleide financiële verplichtingen wordt bepaald ten behoeve van de informatieverschaffing en berekend op basis van de contante waarde van toekomstige aflossingen en rentebetalingen, gedisconteerd tegen de marktrente per verslagdatum.

Gesegmenteerde informatie

De Groep is niet verplicht te voldoen aan de vereisten van IFRS 8, omdat geen sprake is van een beursnotering. Om te voldoen aan de eisen van de Nederlandse wet- en regelgeving is segmentinformatie naar geografisch gebied opgenomen ten aanzien van omzet en fte’s.

Grondslagen geconsolideerd kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht wordt opgesteld via de indirecte methode en is opgesteld aan de hand van de vergelijking tussen begin- en eindbalans van het betreffende boekjaar. Hierbij wordt het resultaat aangepast voor mutaties die niet hebben geleid tot ontvangsten of uitgaven gedurende het boekjaar. De kasstromen uit beëindigde bedrijfsactiviteiten zijn afzonderlijk in het kasstroomoverzicht opgenomen teneinde aansluiting te houden met de diverse posten in de jaarrekening.